5.1 Algemeen / bodem, vegetatie: gras/kruid laag
Strooimateriaal wordt gebruikt om wegen, paden, e.d, maar vooral ook om allerlei begroeiingen na te bootsen. Er zijn vele merken + soorten + korrel/vlok groottes. Mijn voorkeur hebben materialen van “Woodland-Scenics”.
De (fijne) basisstrooisels voor het landschap zijn:
- Soil T41,
- Burnt grass T44,
- Green grass T45,
- Weeds T46,
- Earth blend T50,
- Green blend T49
- Grasvezels Faller 725/ 726, Busch, Noch, Heki, enz.
- Groene vlokken Fijn, o.a. Woodland
Naast deze basis strooisels is er een scala aan ander strooimateriaal te koop om planten, struiken, bomen, bloemen, enz. na te bootsen. Naast Woodland zijn de moderne materialen van Busch, Heki, Noch,Faller, Green Scene en Anita Decor ook goed voor dit werk.
Voor railbedding, ballastbed, emplacementen, enz. is weer ander materiaal beschikbaar. (zie verder bij 7.).
5.2 Werkwijze: vegetatie; gras en lage kruiden
Nadat de PM ondergrond gedroogd is ( en zonodig geverfd), kan het eerste strooimateriaal worden aangebracht. Gebruik voor het bevestigen verdunde witte houtlijm, dat met een grove kwast op telkens stukken van maximaal ongeveer 30 x 30 cm2 wordt aangebracht. (Tip: hout/ parket lijm van IKEA). Ook hair-gel spray kan hiervoor gebruikt worden, mits later gefixeerd met bv. acryl vernis uit spuitbus. Voor het (basis)strooimateriaal is een afsluitbare vakjesdoos een handig hulpmiddel. Strooi vanuit dit vakjesdoos ‘palet’ (Afb.1), de verschillende kleuren/materialen – liefst volgens bovenstaande volgorde, van ‘kale’grond naar begroeing – met een theelepeltje van een hoogte van ongeveer 10 – 20 cm. Varieer zoveel mogelijk, voorkom te dikke lagen en laat alles een beetje ‘uitwaaieren’.
Accentueer randjes, ed. door bv. iets meer donkergroen (Weeds T 46) te gebruiken. ‘Kale’ plekken horen er overigens ook bij. (bv. heel dun Soil of Earth gebruiken). Fixeer telkens een gestrooid deel met een spuitbus haarlak of –gel ( XX strong; hoe plakkeriger hoe beter). Breng hierna meteen in de kleverige haargel, naar behoefte grasvezels en hier en daar wat kleine plukjes fijne groene vlokken aan om onkruid e.d. na te bootsen. Grasvezels kunnen in deze fase ook ‘ópgekamd’ worden om bundeltjes ‘ruig’ gras te vormen.
Na deze fase nogmaals fixeren met haargelspray of fixeer matte ’vernis’ spray, bv. Talens voor aquarel of Acryl vernis mat.
5.3 Vegetatie: ruigte kruiden/ struikgewas
Ruigte/ kruiden vegetatie en laag struikgewas ( bv. bramen, etc.) zijn wat lastiger na te bootsen. Er is wel steeds meer – duur!- vliesmateriaal te koop, zoals de ‘matjes’ van Silhouet en Heki ( bv. ruigte, heide), die in stukjes of stroken geknipt prima werken. Een goedkope oplossing is het gebruik van verschillend natuurmos.( uit de tuin ofzo!). Na drogen en fixeren (zie boven), het mos met fijn strooimateriaal detailleren; prima als lage ruige struiken. Voor ruig gras, randen langs het spoor, etc., is het zogenaamde ‘ondertapijt’,(middel en fijn) een prima basismateriaal. Dit harige hennepspul op een plastic drager, is bij de tapijt handel en op hobby beurzen (goedkoop)te krijgen.
Het bruingele spul kan zo nodig bv. met textielverf (Dylon) of met de spuitbus (Acryl) in een andere kleur geverfd worden. Strookjes, plukjes op maat knippen (plastic drager laten zitten!) en met Velpon op hun plek lijmen. ‘Haar’ een beetje kammen en/of bijknippen, en je hebt een prachtige ruigte vegetatie!
5.4 Vegetatie: rots-, klim-en ‘hang’planten
Heel handig voor vegetatie tegen/op/aan rotswanden, muren, steiltes, enz. zijn de zgn. ‘Foliage’ matjes van Woodland Scenics (o.a. F52, enz.) en de ‘Flor’ matjes van Heki (o.a. 1550,enz.). Stukjes matje uit(t)rekken en spreiden en met een beetje Velpon op z’n plek brengen, (dit kan ook op bomen zoals oorspronkelijk bedoeld voor dit materiaal!). Ook voor het snel ‘camoufleren’ van reparatieplekken e.d. is dit spul handig. Fixeren met haargel en/of vernisspray.
5.5 Vegetatie: struiken en bomen.
Over bomen en struiken wordt heel wat ‘afgeboomd’ in modelspoorland. Er is
veel kant en klaar te koop; maar echt mooie bomen zijn bepaald niet goedkoop. Gelukkig zijn er veel manieren om zelf voordelig bomen en struiken te maken.
Bekende methoden gaan uit van uitgeplozen touw of in elkaar gedraaide metaaldraden; klassiek was het gebruik van IJslands mos, enz.
Bij de Lahntal baan wordt vooral gebruik gemaakt van natuurlijke materialen. Allerlei uitgebloeide (bloemen/ bloeiwijzen van) planten en struiken zijn bruikbaar. Ook het ‘ouderwetse’ IJslands mos vindt toepassing, zowel voor struiken als bomen. Donkergroen/ neutraal groen IJslands mos is prima te gebruiken voor allerlei stuikgewas. In vorm knippen/ scheuren, met Velpon vast zetten, lijmspray (Bison kit) of haargel/ fixeerspray en bestrooien met fijn/ middel strooimateriaal. Zelfde recept kan voor bomen, door goed gevormd takje met plukjes mos te beplakken (Velpon), enz. (Tip: bij tuincentra is IJslands mos, vooral na de Kerst heel voordelig te krijgen).
Er zijn vele soorten (onkruid) bloemen en planten, die als basis voor uitstekende bomen op de modelbaan kunnen dienen; o.a. Canadese Guldenroede, Vetkruid, Astilbe, Fijnstraal, enz.,enz. Op de Lahntal baan worden meer dan 30 verschillende soorten gebruikt.
Probeer zelf maar uit, veel van wat op een ‘model’ boom lijkt buiten, is bruikbaar in de modelbouwpraktijk.
Als voorbeeld Canadese Guldenroede (Solidago canadensis):
Voor bomen, maar ook voor struiken, is uitgebloeide Canadese Guldenroede een uitstekend basismateriaal. Deze gele pluimen zijn zowel als sierbloemen, maar ook gratis op allerlei plekken buiten als onkruid te vinden. Als ze uitgebloeid zijn worden ze wat pluizig; dan zijn ze goed om een nieuwe bestaan als boom op de modelbaan te beginnen.
Na het plukken, de bloemen laten drogen (rechtop in piepschuim geprikt) en fixeren met gel- of fixeerspray. Daarna donkergroen spuiten ( mat Acryl spuitbus afb.2); lijmspray erop en bestrooien met fijn tot middel (groen) strooimateriaal. Probeer ook eens verschillende combinaties strooimateriaal; fijn-middel, licht-donker. Na strooien weer fixeren met gel-fixeerspray/ Acryl vernis, mat.
Een gesloten bos kan heel snel geplant worden, door –verschillende- ruwe bomen dicht op elkaar te planten en daarna het geheel te bestrooien, (met verschillend strooimateriaal voor de verschillende bomen!).
GEBRUIK NOOIT ZAAGSEL (anders was al het voorgaande zinloos)!